Sumario:
ESTUDIOS DE SOCIOLINGÜÍSTICA
Universidade de Vigo. Servizo de Publicacións
Volume 1,1 (2000)
¡FREE ONLINE ACCESS!
Special issue: Bilingualism
Carmen Cabeza, Anxo Lorenzo & Xoán Paulo Rodríguez Yáñez (eds.)
Suzanne Romaine Multilingualism, conflict, and the politics of indigenous language movements Palabras clave: multilingualism, conflict, politics of multilingualism, indigenous language movements.
Abstract Experts know that multilingualism is not the aberration or minority phenomenon supposed by many English speakers. It is, on the contrary, a normal and unremarkable necessity for the majority of the world´s population. Because languages and dialects are often powerfull symbols of class, gender, ethnic and other kinds of differentiation, it is easy to think that language underlies conflict. Yet disputes involving language are really not about language, but about fundamental inequalities between groups who happen to speak different languages. It is for this reason that language has been an important focus for various kinds of social and political movements around the world. This paper examines the politics of multilingualism as expressed in the phenomenon of indigenous language movements in various parts of the world. Its not surprising that one of the demands of indigenous language movements are towards some form of bilingual education in the minority language. At the same time demands for state resources for support of the language, often undermine its position further and intensify conflicts between majority and minority.
Resumo Os expertos saben que o multilingüismo non é a aberración ou o fenómeno minoritario que moitos falantes anglo-saxóns supoñen. Pola contra, é unha necesidade normal e corrente para a meirande parte da poboación mundial. Xa que as linguas e os dialectos son con frecuencia poderosos símbolos de clase, xénero, etnia e outros tipos de trazos diferenciadores, é doado pensar que a lingua serve de base ó conflicto. Aínda que as disputas que implican á lingua non son en realidade acerca da lingua, senón que están baseadas nas desigualdades esenciais entre grupos que por casualidade falan diferentes linguas. É por esta razón pola que a lingua ten sido unha cuestión importante para diversos tipos de movementos sociais e políticos ó redor do mundo. Neste artigo examínase a política do multilingüismo a través do fenómeno dos movementos lingüísticos autóctonos en diversas partes do mundo. Entre as súas demandas, non é sorprendente a solicitada polos movementos lingüísticos autóctonos cara a algún tipo de educación bilingüe na lingua minoritaria. Ó mesmo tempo, as demandas cara á obtención de instrumentos do estado que apoien a lingua, con frecuencia socavan a súa posición e intensifican os conflictos entre a maioría e a minoría.
Joan A. Argenter Cultural identity and heteroglossia Palabras clave: cultural identity and language, dinamic construction of identities, heteroglossia.
Abstract The assumption that language and cultural identity can be identify has been questioned with empirical data. However, an exclusive and excessive static and taxonomic concept of socio-cultural identity, a concept that would be vaguely correlated to linguistic variation, understood -at the same time- as a simple juxtaposition of verbal codes still persists. If we conceive socio-cultural identity not only as a historically determinated result, but at the same time as a process under construction and as a consequence of the agents´ reactions before new situations, we must direct our research towards the discovering of the function that several varieties fulfill in the dynamic construction of identities. Members of a community must face the question of heteroglossia in daily life and they do it through the management of some codes and voices produced by individuals and social groups. Such codes and voices, built from available verbal resources and through local communicative practices, express particular identities and social positions, revealing speakers´ social identifications and exclusions, securities and conflicts, believes and ideologies.
Resumo O suposto da identificación entre lingua e identidade cultural ten sido posto en entredito con datos empíricos na man. Sen embargo, persiste aínda un concepto exclusiva ou excesivamente estático e taxonómico da identidade sociocultural, concepto que se correlacionaría vagamente coa variación lingüística entendida, á súa vez, como mera xustaposición de códigos verbais. Se se entende a identidade sociocultural non só como un resultado historicamente determinado, senón á vez como un proceso en construcción e como a consecuencia da reacción dos axentes frente a novas situacións, deberase orientar a investigación cara o descobremento da función que as diversas variedades cumpren na construcción dinámica das identidades. Os membros dunha comunidade deben facer frente na vida cotiá ó problema da heteroglosia e fano mediante a xestión dos varios códigos e voces producidos polos individuos e polos grupos sociais. Tales códigos e voces, construídos a partir dos recursos verbais disponibles e mediante as prácticas comunicativas locais, expresan identidades e posicións sociais determinadas, á vez que reflicten as adscripcións e exclusións sociais dos falantes, as súas seguridades e os seus conflictos, as súas crenzas e ideoloxías.
Peter H. Nelde Identity among bilinguals: An ecolinguistic approach Palabras clave: identity building, autochtonous minority groups, identity conflicts, language planning.
Abstract Identity building among speakers of ”lesser used languages” is, in many aspects, incomparable among european minority groups, since many differing research approaches characterize the ethnolinguistic and cultural identities of minorities. In the same way, as contact linguistics by means of the Euromosaic report has revealed, there are several entirely different european language policies within the EU, and as a consequence, the identity of minority speakers has been defined in different ways depending on the nation state concepts of the EU member states. We would like to discuss some internal and external aspects of identity conflicts which can be observed among autochtonous minority members in Europe. It will be shown that these features are of prime importance for the construction of a cultural-linguistic identity within those minority groups who are trying to avoid assimilation through identity building, meanwhile they are trying to be socialized citizens, and accepted by the majority speakers. Can such identity conflicts be overcome by means of effective language planning?
Resumo A construcción da identidade entre os falantes das “linguas menos usadas” resulta, en moitos aspectos, moi difícil de comparar entre os grupos minoritarios europeos debido a que as identidades etnolingüísticas e culturais das minorias veñen sendo estudiadas desde moi diferentes aproximacións investigadoras. Do mesmo xeito, como revelou a lingüística de contacto a través do informe Euromosaic, existen moitas e completamente diferentes políticas lingüísticas dentro da Unión Europea, e a consecuencia é que a identidade dos falantes minoritarios ten sido definida de xeitos diferentes dependendo dos conceptos de estado-nación dos estados membros da Unión Europea. Neste traballo preséntanse algúns aspectos internos e externos dos conflictos identitarios que se poden observar entre os membros das minorías autóctonas en Europa. Móstrase que estes rasgos son dunha importancia fundamental para a construcción dunha identidade lingüístico-cultural dentro destes grupos minoritarios que intentan evitar a asimilación a través da construcción da súa identidade, mentres que ó mesmo tempo intentan ser cidadáns socializados e aceptados polos falantes maioritarios. ¿Poden tales conflictos identitarios ser superados a través dunha planificación lingüística axeitada?
Mauro A. Fernández Cuando los hablantes se niegan a elegir: multilingüismo e identidad múltiple en la modernidad reflexiva Palabras clave: bilingualism, identity, social and linguistic identities, reflexive modernization theory.
Abstract The lack of familiarity of sociolinguistics with social theory, leads to use indifferently, as if they were transparent and univocal, items that present problems since the beginning of their use as technical items. This is the case of the term identity. From the modern perspective, theories on identity, formulated by social sciences, can be ascribed to two main groups: essentialists and constructionists. The perspective of this paper belongs to the latter. Because of its relevance, Tajfel´s theory of social identity stands out. This theory has been recently developed by Hogg through the theory of self-categorization. This work deals with the relationship that languages can maintain with identities under the light of these theories. Languages and linguistic varieties are, on the one hand, the result of social identity acts, and, on the other hand, the source of social identities (among which ethnic and national identities are found, but not exclusively). Likewise, reflexive modernization theory is based on ”the fact that social practices are constantly examinated and improved under the light of the information that is extracted from those practices, that, in this sense, alter their characteristics” (Giddens). All this process affects identities and on their relations to languages and varieties.
Resumo A falta de familiaridade da sociolingüística coa teoría social conduce a usar despreocupadamente, coma se fosen transparentes e unívocos, termos que están inzados de problemas desde o inicio da súa andaina como termos técnicos. Este é o caso do termo identidade. Desde a perspectiva actual, poden adscribirse as teorías sobre a identidade formuladas polas ciencias sociais a dous grandes grupos: primordialistas e construccionistas. A perspectiva aquí adoptada é esta última. Destaca pola súa importancia a teoría da identidade social de Tajfel, recentemente desenvolta por Hogg a través da teoría da autocategorización. No presente traballo trátase da relación que poidan ter as linguas coas identidades á luz destas teorías. As linguas e as variedades lingüísticas son, por unha parte, o resultado de actos de identidade social, e por outra, son fonte de identidades sociais (entre as que están, pero non de xeito exclusivo, as identidades étnicas ou as nacionais). Así mesmo, a teoría da modernidade reflexiva baséase “no feito de que as prácticas sociais son examinadas e reformadas constantemente á luz da información que se obtén sobre esas mesmas prácticas, que dese xeito alteran o seu carácter” (Giddens). Todo este proceso repercute nas identidades e nas súas relacións coas linguas e variedades.
Christine Deprez Le jeu des langues dans les familles bilingues d´origine étrangère Palabras clave: bilingual families, urban migrations, bilingual speech, code-switching, identities.
Abstract The observation in vivo of family bilingualism that have their origin in the inmigration in Paris, reveals that theoretic methods that prove to be more familiar (through notions like diglossia or domains), do not prove to be the most suitable for describing such situations. In these cases, a ”double mediation” occurs in families, to the effect that parents transmit their native language to their children, but these ones, at the same time, take French home. The strict separation ”one language / one person” is not fit for daily interactions and the researcher must make use of models of a preferential kind. Likewise, children from these families build a strong functional bilingualism, acquiring their parents´ language not only inside the family but also on the occasion of their holiday season in their parents´ native land. On the other hand, code-switching fulfills the actual asymmetry between the repertoires of both generations, and constitutes the implementation of a real poliphony through the simultaneous inter-play of conversational alliances and expressive modalizations. The bilingual speech of these families receives a negative picture in the case of the native monolingual speakers from both countries, and frequently this picture is also internalized by bilinguals. However, some designations (”fran-yougo”) and some demands for the normality of such speech, and also for its natural character, are signs of a change in the emergent identities framework among this new generation.
Resumo A observación in vivo dos bilingüismos familiares que teñen a súa orixe na inmigración na cidade de París, pon de manifesto que os modelos teóricos que resultan máis familiares (a través de nocións como diglosia ou dominios) non son os máis axeitados para describir tales situacións. Nestes casos, as familias son o lugar dunha “dobre mediación”, no sentido en que os pais transmiten a súa lingua nativa ós fillos, pero estes, á súa vez, aportan á casa o francés. A separación estricta “unha lingua / unha persoa” non é válida nas interaccións cotiás e o investigador terá que botar man de modalidades de tipo preferencial. Así mesmo, os nenos destas familias constrúen un sólido bilingüismo funcional, adquirindo a lingua dos pais non só na familia senón tamén con ocasión das vacacións no país de orixe dos pais. Por outro lado, a alternancia de códigos enche a asimetría existente entre os repertorios dunha e outra xeración, e constitúe a posta en práctica dunha verdadeira polifonía a través do xogo simultáneo das alianzas conversacionais e das modalizacións expresivas. A fala bilingüe destas familias recibe unha valoración negativa por parte dos autóctonos monolingües dos dous países, e a miúdo esta imaxe negativa é tamén interiorizada polos propios bilingües. Sen embargo, certas denominacións (“fran-yougo”) e certas reivindicacións da normalidade desta fala, e máis do seu carácter natural, constitúen indicios dun cambio no marco das identidades emerxentes entre a nova xeración.
Charlotte Hoffmann Bilingual and trilingual competence: Problems of description and differentiation Palabras clave: bilingüismo infantil, trilingüismo, trilingüismo infantil, competencia lingüística, child bilingualism, trilingualism, child trilingualism, linguistic competence
Abstract Research into child bilingualism over the last twenty years has yielded a considerable amount of data and opened possible new ways for its description as well as theoretical approaches. Most studies have been concerned with bilingualism. Trilingualism has received much less specific attention. Sometimes authors acknowledge the existence of trilingualism with additions such as ”two or more languages”, but only rarely have attempts been made to contrast the phenomena of bilingualism and trilingualism. The aim of this paper is to investigate linguistic competence in trilingual children in terms of how it manifests itself and how it can be explained. The paper will examine certain aspects of this issue which are related to the establishment and manifestation of bilingual and trilingual competence, such as language awareness, language choice and language mixing. It will also consider some strategies of language use such as code-switching and translation on the one hand, and certain learning strategies on the other.
Resumo A investigación do bilingüismo infantil nos últimos vinte anos produciu unha considerable cantidade de datos e abriu posibles novas vías tanto para a súa descrición como para as achegas teóricas. A meirande parte dos estudios ocupáronse do bilingüismo. O trilingüismo recibiu unha atención moito menos específica. En ocasións os autores recoñecen a existencia do trilingüismo con engadidos do tipo “dúas linguas (ou máis)”, pero poucos foron os intentos por contrastar os fenómenos do bilingüismo e do trilingüismo. O obxectivo deste estudio é investigar a competencia lingüística en nenos trilingües en función de cómo se manifesta e de cómo pode ser explicada. O estudio examina certos aspectos desta cuestión que están relacionados co establecemento e a manifestación da competencia bilingüe e trilingüe, como son a conciencia lingüística, a elección de lingua e a mestura de códigos. Tamén se consideran algunhas estratexias de uso lingüístico como a alternancia de códigos e o calco por unha banda, e certas estratexias de aprendizaxe pola outra.
Alessandro Duranti & Jennifer F. Reynolds Phonological and cultural innovations in the speech of Samoans in Southern California Palabras clave: alternancia de códigos, perspectiva antropolóxica, indicadores de cambio social, termos de parentesco, nomes propios, code-switching, anthropological approach, indexes of social change, kinship terms, proper names
Abstract Bilingualism is a concept that critically relies on and interacts with a variety of other theoretical constructs, including the notions of ”language”, ”speakers”, and ”community”. Subjecting these key notions to new empirical and theoretical challenges, this study struggles to invent a new language able to describe what we are learning to see without the faulty presuppositions of earlier labels. This is particularly difficult in the study of what is probably the most emblematic phenomenon of bilingualism, namely, code-switching. Starting from these considerations, this paper examines audio-visual recordings of spontaneous interactions collected during a three year project in a Samoan community in Southern California, with the goal of applying an anthropological approach to code-switching. The paper concentrates on three phenomena: (i) the routine adoption of kinship terms like Dad and Mom in Samoan discourse; (ii) the ”island-like” status of certain proper names which are not adapted to the Samoan phonological register called ”bad speech” spoken at home; (iii) the code-switching to Samoan words that do have an English equivalent and are associated with church activities. It´s argued that all three phenomena are indexes of social change, albeit in different ways and for different reasons. The variation found in this corpus suggests that linguistic phenomena like code-switching should be considered as indexical of degrees of cultural assimilation and different types of positioning vis-à-vis ”tradition”.
Resumo O de bilingüismo é un concepto que se apoia nunha diversidade de constructos teóricos, incluídas as nocións de “lingua”, “falantes” e “comunidade”, interactuando con eles. Sometendo estas nocións clave a novos retos empíricos e teóricos, esforzámonos por inventar unha nova linguaxe capaz de describir o que estamos aprendendo a ver sen as presuposicións erróneas das etiquetas precedentes. Isto é particularmente difícil no estudio do que probablemente é o máis emblemático dos fenómeno do bilingüismo, isto é, a alternancia de códigos. Partindo destas consideracións, neste artigo examínanse gravacións audio-visuais de interaccións espontáneas recollidas durante un proxecto de tres anos nunha comunidade samoana en California do Sur, co obxectivo de aplicar unha achega antropolóxica á alternancia de códigos. Este traballo céntrase en tres fenómenos: (i) a adopción rutinaria de termos de parentesco como Dad e Mom no discurso samoano; (ii) o estatus de “propio da illa” de certos nomes propios que non están adaptados ó rexistro fonolóxico samoano chamado “bad speech” [“mala fala”] falado na casa; (iii) a alternancia a palabras samoanas que teñen un equivalente en inglés e que están asociadas con actividades da igrexa. Arguméntase que estes tres fenómenos son indicadores de cambio social, aínda que de xeitos diferentes e por diferentes motivos. A variación atopada no corpus utilizado suxire que fenómenos lingüísticos como a alternancia de códigos deberían ser considerados como indexicalizadores dos graos de asimilación cultural e dos diferentes tipos de posturas fronte á “tradición”.
Celso Álvarez Cáccamo Para um modelo do ”code-switching” e a alternância de variedades como fenómenos distintos: dados do discurso galego-português/espanhol na Galiza Palabras clave: alternancia de códigos (CS), alternancia lingüística (AL), análise interaccional, code-switching (CS), alternation of speech varieties (AL), interactional analysis.
Abstract In this paper, a model is outlined for the interactional analysis of code-switching (CS) as a communicative phenomenon separate from the alternation of speech varieties (AL, alternancia linguística) which is a purely structural phenomenon. Communicative codes are viewed as general mechanisms to manifest intentions at several levels of discourse organization. A given communicative code mobilizes and organizes sets of both linguistic and non-linguistic contextualization signals. A switch of communicative codes, or CS, is therefore a detectable recontextualization strategy by which contrasting sets of varied signals are deployed. CS may or may not involve AL, as language alternations may or may not be interactionally significant in terms of signalling intentions. The interplay between CS and language alternation results in four possibilities: (1) CS with AL (CSconAL); (2) AL without CS (ALsenCS); (3) CS without AL (CSsenAL); and (4) neither CS nor AL (NinCSninAL). The first three possibilities are examined and illustrated through the interactional analysis of two cases of Galizan-Portuguese/Spanish public discourse from two television programs. Finally, it is proposed that an interactional approach to CS must steer away from preconceived notions about languages in contact and their supposed, respective signalling values.
Resumo Neste traballo perfílase un modelo para a análise interaccional do code-switching (CS, alternancia de códigos) como un fenómeno comunicativo separado da alternancia lingüística (AL), que é un fenómeno puramente estructural. Os códigos comunicativos son concebidos como mecanismos xerais para poñer de manifesto intencións en moitos niveis da organización discursiva. Un código comunicativo dado mobiliza e organiza series de indicios de contextualización tanto lingüísticos como non lingüísticos. Unha alternancia de códigos comunicativos, ou CS, é, xa que logo, unha estratexia detectable de recontextualización pola que son despregados conxuntos contrastados de sinais. O CS pode ou non conlevar AL, do mesmo xeito que a alternancia lingüística pode ou non ser interaccionalmente significativa en termos das intencións vehiculadas. A interrelación entre CS e a alternancia lingüística tradúces en catro posibilidades: (1) CS con AL (CScomAL); (2) AL sen CS (ALsemCS); (3) CS sen AL (CSsemAL); (4) nin CS nin AL (NemCSnemAL). As tres primeiras posibilidades son examinadas e ilustradas a través da análise interaccional de dous casos de discurso público galego-portugúes/español, procedentes de dous programas de televisión. Finalmente, proponse que un enfoque interaccional do CS debe alonxarse de nocións preconcibidas sobre as “linguas en contacto” e os seus supostos respectivos valores indicadores.
Peter Auer Why should we and how can we determine the ”base language” of a bilingual conversation? Palabras clave: conversación bilingüe, lingua base, alternancia de códigos, mestura de códigos, lingua da interacción, bilingual conversation, base language, code-switching, code-mixing, language-of-interaction
Abstract Many researchers on bilingualism feel the need to state that a given bilingual stretch of talk is ”basically” in language A, although elements of language B may also be present in some way or other within it. The goal of this paper is to discuss both the limits of analysts abilities to attribute a given stretch of bilingual talk to language A or language B -i.e. to determine a ”base language” at all-, and the proper way of proceeding within these limits -i.e. in those cases in which it is indeed possible and useful to reconstruct what language participants are ”basically” speaking at a given point (or during a given activity). In this paper, it is also argued that in an interpretative approach to code-switching, based on conversation and using an analytically inspired methodology, great care is required not to confound linguists and participants´ identifications of languages. Several examples of how the ”language-of-interaction” is negotiated sequentially are shown in this contribution. Joined to these, others that point to the numerous strategies of ambiguity by which bilingual participants may choose to leave the question of one language-of-interaction locally unsettled, are discussed here.
Resumo Moitos investigadores do bilingüismo senten a necesidade de establecer que un fragmento dado de fala bilingüe está “basicamente” na lingua A, aínda que dun xeito ou doutro tamén poidan estar presentes nel elementos da lingua B. O obxectivo deste traballo é discutir os límites da habilidade do analista á hora de atribuír un fragmento dado de fala bilingüe á lingua A ou á lingua B –isto é, determinar unha “lingua base”–, e máis plantexar cal é o camiño axeitado de actuación dentro deses límites –isto é, naqueles casos nos que é realmente factible e útil reconstruír qué lingua están os participantes falando “basicamente” nun momento dado (ou durante determinada actividade). Neste estudio sostense así mesmo que nunha aproximación interpretativa á alternancia de códigos, baseada na conversación e cunha metodoloxía inspirada na análise, cómpre ter moito coidado para non confundir as identificacións das linguas feitas polos lingüistas coas feitas polos participantes. Preséntanse exemplos de cómo a “lingua da interacción” é secuencialmente negociada. Xunto a estes, discútense outros casos que exemplifican as numerosas estratexias de ambigüidade polas que os participantes bilingües poden escoller deixar momentaneamente sen resolver a cuestión da lingua da interacción.
Ceil Lucas Language contact phenomena in deaf communities Palabras clave: contacto de linguas nas comunidades de xordos, lingua de signos, modelo de fenómenos de contacto de linguas, sociolingüística das comunidades de xordos, language contact in deaf communities, Sign language, model of language contact phenomena, sociolinguis
Abstract Sociolinguistic research in deaf communities has been shaped by at least four interrelated considerations: (1) the relationship between the spoken language of the majority of the community and sign language, mainly in educational settings; (2) the limited knowledge of the linguistic structure of the sign language; (3) doubts as to the status of the sign language as a ”real language”; and (4) the application of spoken language sociolinguistic models to sign language situations. This paper will focus specifically on language contact phenomena in deaf communities. Firstly, the general effect of each of these four considerations will be discussed, and a model of language contact phenomena will be presented, making the distinction between the outcomes of contact between two sign languages, and the outcomes of contact between a sign language and a spoken language. Secondly, the findings of an investigation of language contact in the American deaf community will be presented and discussed as they pertain to these four considerations. And thirdly, this paper will suggest directions for future research on the sociolinguistics of deaf communities.
Resumo A investigación sociolingüística en comunidades de xordos ten sido modelada por alomenos catro consideracións relacionadas entre si: (1) a relación entre a lingua falada pola comunidade maioritaria e a lingua de signos da comunidade, principalmente nos contextos educativos; (2) o limitado coñecemento da estructura lingüística da lingua de signos; (3) as dúbidas cara o estatus da lingua de signos como unha “lingua verdadeira”; e (4) a aplicación dos modelos sociolingüísticos da lingua falada ás situacións de lingua de signos. Este estudio céntrase especificamente no fenómeno do contacto de linguas en comunidades de xordos. En primeiro lugar, discútese o efecto xeral de cada unha destas catro consideracións, e preséntase un modelo de fenómenos de contacto de linguas, facendo a distinción entre as consecuencias do contacto entre dúas linguas de signos, e as consecuencias do contacto entre unha lingua de signos e unha lingua falada. En segundo lugar, preséntanse os resultados dunha investigación do contacto de linguas na comunidade xorda americana e discútense eses resultados tendo en conta as catro consideracións anteriores. En terceiro lugar, suxírense vías para futuras investigacións sociolingüísticas das comunidades de xordos.
Jordi Colomina i Castanyer El dialecto murciano como resultado del contacto lingüístico medieval castellano-catalán Palabras clave: dialecto murciano, contacto catalán / castellano, catalanismos, Murcian dialect, Catalan / Castilian contact, catalanisms
Abstract The Christian conquest of Murcian lands in the 13th century -at that time under the Moslem dominance-, started by Jaime the First of Aragón and culminated by Alfonso the Tenth of Castile, meant the settlement in this territory of a quite important mass of settlers that spoke different romanic varieties. Departing from the analysis of the play Libros de Repartimiento of Murcia, Orihuela and Lorca, it can be fancied how the sociolinguistic situation of the Murcian area was during the Late Middle Age. It appears as unquestionable that the present Murcian dialect must be considered as a result of the contact between Catalan and Castilian during the 13th and 14th centuries. Colomina (1997) studied the Catalan influence in Murcian texts from the 13th to the 17th century. Catalanisms abound in the agriculture and fishing sector but also in urban activities as the building sector or the textile industry. In this work, the previous studies will be completed with the analysis of Murcian Catalanisms, departing from the dialectal vocabularies and the popular literature from the 19th and 20th centuries.
Resumo A conquista cristiana no século XIII das terras murcianas –daquela baixo dominio musulmán–, iniciada por Jaime I de Aragón e culminada por Alfonso X de Castela, supuxo o establecemento naquel territorio dunha importante masa de repoboadores que falaban diversas variedades romances. A partir da análise dos Libros de Repartimiento de Murcia, Orihuela e Lorca pódese imaxinar cal era a situación sociolingüística da rexión murciana na Baixa Idade Media. Parece indiscutible que hai que considerar o actual dialecto murciano coma un resultado do contacto entre as linguas catalana e castelá durante os séculos XIII-XIV. Colomina (1997) estudiou a influencia catalana nos textos murcianos dos séculos XIII a XVII. Os catalanismos son abundantes na agricultura e na pesca, pero tamén en actividades urbanas como a construcción ou a industria textil. No presente traballo complétanse os estudios precedentes cun estudio dos catalanismos do murciano a partir dos vocabularios dialectais e da literatura popular dos séculos XIX e XX.
Sarah G. Thomason On the unpredictability of contact effects Palabras clave: contacto de linguas, cambio lingüístico, xeneralizacións predictivas, bilingüismo, fenómenos de interferencia, language contact, linguistic change, predictive generalizations, bilingualism, interference features
Abstract Historical linguists know that any search for deterministic predictions on language change is bound to fail. But the urge to explain linguistic change is strong, and many linguists have proposed generalizations that make limited predictions about what can and what cannot happen in language history. In language contact situations, the major predictors of possible linguistic results are social rather than linguistic. But, specifying the crucial social factors turns out to be difficult. Only one social factor appears to yield a reliable constraint on the linguistic effects of contact: the presence or absence of full bilingualism among the speakers who introduce interference into a language. On the other hand, trying to find a reliable correlation, across a wide range of contact situations, between any specific attitudinal factors and specific linguistic results is probably doomed. Therefore, the goal of this paper is not to offer predictive generalizations about ways in which attitudes determine the linguistic results of contact, but rather to show why it is so difficult to find any.
Resumo Os estudiosos da lingüística histórica saben que calquera búsqueda de prediccións determinísticas do cambio lingüístico está destinada ó fracaso. Pero o desexo de atopar explicacións do cambio lingüístico é forte, e moitos lingüistas teñen proposto xeneralizacións que implican prediccións limitadas sobre o que pode ou non pode suceder na historia da lingua. En situacións de contacto de linguas, os principais pronósticos de posibles resultados lingüísticos son sociais máis ca lingüísticos. Pero explicitar os factores sociais que son cruciais é unha tarefa difícil. Unicamente un factor social semella capaz de producir auténticas restriccións sobre os efectos lingüísticos do contacto: a presencia ou ausencia dun bilingüismo pleno entre os falantes que introducen as interferencias nunha lingua. Por outra banda, intentar atopar unha correlación fiable, a través dunha ampla gama de situacións de contacto, entre factores actitudinais específicos e resultados lingüísticos específicos é, probablemente, unha tarefa imposible. Xa que logo, o obxectivo deste estudio non é fornecer xeneralizacións predictivas sobre os xeitos en que as actitudes determinan os resultados lingüísticos do contacto, senón mostrar por qué é tan difícil atopar algunha.
Louis-Jean Calvet Langues et développement: agir sur les représentations? Palabras clave: política lingüística e desenvolvemento, tomas de decisión in vitro, prácticas lingüísticas in vivo, representacións lingüísticas, inseguridade lingüística, securización e insecurización, language policy and development, resolutions in vitro, language prac
Abstract It is very well-known the importance that gregarious or vernacular languages have in the fight for development, because they are essential for the transmission of the necessary knowledge and techniques for this process. This fact is especially evident in Africa, where ”national” languages (already known by children before they arrive to school) are more effective than the ”official” language (French, English, Portuguese). In the language policy field, when suggested solutions in vitro have the same direction as speakers´ practices in vivo, this operation is usually a success. Problems arise when speakers do not agree with politicians´ resolutions; in this case, the result is usually a failure. In the framework of these general problems, it may be interesting to extend the labovian notion of linguistic insecurity, since language images or representations cause security or insecurity in several domains: form, status, image and identity function of languages. The interference of these parameters presents a typology of different situations. Since this insecurity is a social result, the notions of securization and insecurization can be added to this typology, in the following way: to raise the question whether it would be possible to act on the images and representations that speakers create about languages, and to fight against, for instance, the originating forces of linguistic insecurity, with the aim of carrying out in vivo the choices of language policy executed in vitro.
Resumo É ben coñecida a importancia das linguas gregarias ou vernáculas na loita polo desenvolvemento, posto que son imprescindibles para a transmisión dos coñecementos e técnicas necesarias para o mesmo. Este feito é especialmente constatable en África, onde as linguas “nacionais” (xa coñecidas polos nenos antes de chegaren á escola) son máis eficaces cá lingua “oficial” (francés, inglés, portugués). No eido da política lingüística, cando as solucións propostas in vitro van no mesmo sentido que as prácticas in vivo dos locutores, a operación adoita ter éxito. Os problemas comezan cando os locutores non aceptan as decisións tomadas polos políticos; neste caso normalmente o resultado é o fracaso. No marco destes problemas xerais, pode resulta de interese ampliar a noción laboviana de inseguridade lingüística, xa que as imaxes ou representacións da lingua producen seguridade ou inseguridade en varios dominios: forma, estatus, imaxe e función identitaria das linguas. O cruce destes parámetros fornece unha tipoloxía das distintas situacións. Dado que a inseguridade é un producto social, a esta tipoloxía pódenselle engadir as nocións de securización e de insecurización, de tal xeito que se plantexa a cuestión de se sería posible actuar sobre as imaxes ou representacións que os falantes se fan da(s) lingua(s), loitar contra, por exemplo, as forzas productoras de inseguridade lingüística, para así facilitar in vivo as eleccións de política lingüística levadas a cabo in vitro.
Robert Chaudenson Planification linguistique, droit à la langue et développement Palabras clave: planificación lingüística, plurilingüismo africano, desenvolvemento, dereitos lingüísticos, espacio audio-visual, language planning, african multilingualism, development, linguistic rights, audio-visual space
Abstract The strong multilingualism of many African states makes unfeasible the officialization and planning of many of these languages (even though regional or vehicular languages are promoted). Apart from economic obstacles, the choice of these languages presents considerable political difficulties. On the other hand, being the official language either French (or other European language) or an African language, the great problem of its large-scale spreading among the population always arises, who, if they don´t know that language, will be deprived of their right to use it and also of access to human development. In this sense, the audio-visual space represents a means of high importance for language planning, conceived in connection with development and within the respect to linguistic rights, because it allows the coexistence -inside the same territory and through different media (radio, television, video)- of several languages, at the same time that it avoids the great part of planning problems and costs, bound to language spelling and exploitation. Likewise, it allows a total adjustment to a wide variety of functions and audiences. The audio-visual space represents, in short, a means of development specially effective and adapted to African countries.
Resumo O forte plurilingüismo de moitos dos estados africanos fai inviable a oficialización e planificación de moitas desas linguas (e isto mesmo anque se favorezan as linguas rexionais ou vehiculares). Ademais dos obstáculos económicos, a escolla destas linguas plantexa considerables dificultades políticas. Por outra parte, sexa a lingua oficial ben o francés (ou outra lingua europea) ou ben unha lingua africana, sempre se plantexa o gran problema da súa difusión masiva entre a poboación, poboación que, de non coñecer esa lingua, verase privada do seu dereito a usala e máis do acceso ó desenvolvemento humano. Neste sentido, o espacio audio-visual constitúe un instrumento de enorme importancia para a planificación lingüística concibida en relación co desenvolvemento e dentro do respecto dos dereitos lingüísticos, pois permite a coexistencia, nun mesmo espacio e a través de medios diferentes (radio, televisións, vídeo), de múltiples linguas, ó tempo que evita a meirande parte dos problemas e dos custos de planificación ligados á grafización e instrumentalización das linguas. Así mesmo, permite unha adaptación extrema a unha multiplicidade de funcións e de públicos. O espacio audio-visual constitúe, en suma, un instrumento do desenvolvemento especialmente eficaz e adaptado ós países africanos.
|